Kurumsal Bir Risk Sermayesi Şirketinde Çalışmak
Özel hayatımda en çok zorlandığım konulardan bir tanesi ne iş yaptığımı insanlara açıklayabilmek. Girişimcilik kavramı artık yavaş yavaş herkes tarafından bilinmeye başlansa da yatırımcılık kısmı çok da bilinmiyor. Üzerine bir de lisans çıkışım sorulup işletme mühendisliği dediğimde insanlar hiçbir şey anlamıyor. Ben de bu yazıda hem bir CVC’de çalışmanın nasıl bir durum olduğunu anlatmak, hem bu alana yönelmek isteyen kişilere genel bir çerçeve çizmek hem de sadece meraklısının merakını gidermek adına deneyimlerimi paylaşmaya çalışacağım.
Bu yazım diğerlerinden farklı olarak biraz günlüğe benzeyecek sanırım :)
- Ne iş yapıyoruz?
Yaptığım işi basite indirgemek adına genelde şu şekilde açıklıyorum: Erken aşamadaki küçük ve potansiyelli şirketleri keşfederek onlara yatırım yapıyoruz, karşılığında şirketlerden hisse alıyoruz. Ardından şirketleri büyütüyoruz ve hisselerimizi satıyoruz. Amaç başlangıçta yatırdığımız tutarı misliyle geri almak.
Siz bugün nasıl X bankasının mobil uygulamasından büyük, halka arz edilmiş şirketlerin hisselerini alıp, bir süre elinizde tutup sonrasında satarak kar etmeye çalışıyorsanız, biz de aynısını çok daha büyük tutarlarda çok daha erken aşamadaki girişimler için yapıyoruz. Tabi biz onları geliştirmek için de çalışıyoruz.
- Bu şirketleri nasıl buluyorsunuz?
Bazen onlar bizi buluyor bazen biz onları. Öncelikle girişimciler bize LinkedIn’den ulaşabiliyor, web sitemizden başvuru yapabiliyor veya diğer yatırımcı dostlarımız güvendikleri girişimleri bize öneriyor (en sevdiğim senaryo). Bunların dışında çok fazla tarama yapıyoruz (scouting). Startupswatch, Crunchbase gibi databaseleri, Webrazzi, Egirişim gibi haber kaynaklarını sürekli tarıyoruz; etkinliklere, demo daylere katılıyoruz, kuluçka merkezleri ile iletişime geçiyoruz vb.
- Neye göre seçiyorsunuz?
Çok fazla parametre var ancak kişisel görüşüm en önemli üç tanesi: takım, fikir, değer. Bu üç faktörden biri beklentilerime uymadığında girişimle ilgili negatif düşünmeye başlıyorum.
- Kurum içi girişimcilik programı yapıyor musunuz?
Bu sorunun cevabı her şirkete göre değişecektir ancak biz Zorlu Holding içerisinde bir programı kurumsal iletişim ve sürdürülebilirlik departmanımız ile birlikte yürütüyoruz. Bizim programımız Parlak Bi’ Fikir şirket spin-off etmek üzerine kurulu. Farklı kurumlarda daha değişik sistemler var. Örneğin bazı şirketlerde şirket kurulmuyor, projeler iç proje olarak devam edebiliyor. Her kurumun kendi stratejik hedefine bağlı bir seçim.
- Bir haftam nasıl geçiyor?
Genelde bir hafta içerisinde çok çeşitli işlerim oluyor.
- Öncelikle scouting yapmak tüm ekibin rutin görevi. Ben yolda giderken bile girişimcilik dergileri karıştırıp potansiyelli girişimleri keşfetmeye çalışıyorum. Artık bu bende bir huy haline geldiği için bunu işten saymıyorum :)
- Bu girişimleri bulduktan sonra onlarla görüşme ayarlama ve haklarında analiz yapma süreci başlıyor. Gelecek vadeden girişimlerin iş modellerini, pazarlarını, rakiplerini, finansal bilgilerini araştırıyorum. Deneyimleyebileceğim bir konuysa mutlaka deniyorum. Şu ana kadar telefonuma indirmediğim türde uygulama kalmadı sanırım: çocuk oyunları, dating appler, spor uygulamaları, yabancı dil uygulamaları …
- Yatırım yapmış olduğumuz şirketlerin takibini hiç bırakmadığımızdan onlarla iletişimde kalıyorum, çözebileceğim bir problemleri varsa yardımcı oluyorum. Genellikle yeni yatırımcı bulma, müşterilerle tanıştırma, hukuki doküman oluşturma, uygulamalarındaki bug’ları bulma gibi birçok konuda yardımcı oluyorum/z.
- Kurum içerisinde çeşitli inovasyon faaliyetlerimiz de olduğundan, içerik üretmek de işlerimden bir tanesi. Örneğin her ay düzenli bültenler hazırlıyoruz. Konusundan içeriğine, tasarımından barındırdığı etkinlik takvimine kadar her noktasını özenle hazırlıyoruz.
- Araştırma yapmak ve durmadan araştırma yapmak.. Girişimler için yaptığımız araştırmaların yanı sıra bazen kurum içerisindeki farklı şirketlerimizin isteklerine yönelik araştırmalar yapıyoruz. En sevdiğim kısımlardan biri gerçekten de bu. Bu tarz işler beni AR/VR’dan metaverse’e, kültür sanat uygulamalarından e-ticarete birçok konu hakkında güncel tutuyor. Bilgisayarımda arama geçmişime bakılsa ne iş yaptığımın net olarak anlaşılabileceğini sanmıyorum :)
- Kurum içi girişimcilik programımızı saymıştım.
- Yatırım yapsak da yapmasak da girişimlere destek olmak isteklerimizden bir tanesi. Bu çerçevede ben çok fazla girişimi büyük şirketlerle veya ilgili kişilerle tanıştırıyorum. Bunu yapmak adına oluşturduğumuz bir program var. Herhangi bir beklentimiz olmadan ekosistemi geliştirmek adına yaptığımız işlerden sadece bir tanesi. Tabi bazen tanıştırmalar neticesinde bir sonuç elde edemiyoruz, bazı girişimciler bize kızıyor ancak bu senaryoda bizim görevimiz elçilik oluyor.
- Etkinliklere katılmak ve konuşmalar yapmak, özellikle öğrencilerle buluşmak en sevdiğim aktivitelerden biri. Okulda olmayı çok seviyorum, zaten kendi mezuniyetimin üzerinden de çok geçmedi sayılır, o nedenle öğrencilerin 3–4 sene ilerisinde biri olarak bu sürede öğrendiğim, yaptığım/yapamadığım şeyleri, ekosistemle ilgili bilgileri paylaşmaktan mutluluk duyuyorum. Hele ki lise seviyesinde bir etkinliğe katılıyorsak daha da mutlu oluyorum, açıkçası ben lisedeyken böyle bir sektörün varlığından bile haberim yoktu. Şimdi sektöre olan ilgiyi görmek heyecan verici ve bizler için yetişmiş insan kaynağına ulaşmak çok önemli. Çekirdekten bu kişileri bulabilmek büyük bir avantaj.
- Bu işi yapmak için hangi bölümü okumak gerek?
Aslında buna verilebilecek net bir cevap yok, ancak bizim ekibimizin tümü mühendis. Türkiye’de bize benzer şirketlerin de çalışanlarının çoğu mühendis.
İşer girerken muhtemelen herhangi bir bölüm kısıtı olmayacaktır, önemli olan ekosisteme girdikten sonra kendini geliştirmek ve hangi startupların başarılı olacağına dair kuvvetli hissiyatlara sahip olmak. (Hissiyat = analiz becerisi tabi)
- Nereden başlamak gerek?
Ben sektöre öğrenciyken adım attım, mezun olmadan önce bir sene boyunca part-time olarak görev aldım, ardından full-time’a geçtim. Bizim gibi birçok şirkette de stajyer ve part-time öğrencilerin görev aldığını biliyorum. Eğer hala öğrenciyseniz iş hayatına atılmadan önce sektörün size uygun olup olmadığını deneyimleyebilmeniz için güzel fırsatlar var.
Jargona hakim olmak ve haberleri takip etmek çok önemli, çünkü ekosistem çok dinamik. Ne kadar kurumsalda çalışırsanız çalışın emin olun ki buralar bildiğiniz kurumsal yapılar değil. Hızlı aksiyon alıp girişimcilerin hızına yetişmeniz gerek. Önceki Medium yazılarımdan bir tanesinde girişimcilik ve inovasyonla alakalı takip etmeniz gereken kaynakları paylaşmıştım. Buraya linkliyorum, incelemeniz faydalı olacaktır.
Umarım bu yazı sektörle ilgilenmek isteyen kişiler için aydınlatıcı bir içerik olmuştur. Ekosistemle, yatırımcılıkla veya sektörle ilgili farklı bir konuyla ilgili sorularınız olursa yanıtlamaktan mutluluk duyarım. Bana LinkedIn hesabımdan ulaşabilirsiniz.
Medium’da ilginizi çekebilecek diğer yazılarımdan bazıları:
